Jeuk
Over Jeuk
Jeuk is normaal als je aan het genezen bent. De redenen waarom jeuk ontstaat zijn ingewikkeld en nog niet helemaal begrepen. Hoe erg de jeuk is en hoe vaak het voorkomt, heeft niet per se te maken met hoe groot of diep je brandwond is. Jeuk kan ervoor zorgen dat je gaat krabben en zo kan je weer open wonden maken op de al genezen huid, waardoor er nog meer littekens ontstaan.
Jeuk kan ook je dagelijkse leven beïnvloeden, zoals:
- Slapen: Jeuk wordt vaak erger ‘s nachts, waardoor het moeilijk is om in slaap te vallen en te blijven slapen.
- Werk en school: Aanhoudende jeuk kan het lastig maken om je te concentreren.
- Lichamelijke activiteiten: Bewegen, sporten en spelen (vooral voor kinderen) kunnen de jeuk verergeren.
Jeuk kan je ook angstig maken, wat de jeuk erger kan maken. Gelukkig wordt de jeuk na verloop van tijd minder. In de tussentijd zijn er behandelingen om de jeuk te verminderen.
Behandelingsopties voor Jeuk
Druktherapie
Druktherapie is een veelgebruikte behandeling voor het genezen en voorkomen van hypertrofische littekens (voornamelijk brandwondenlittekens). Druktherapie kan bestaan uit het dragen van kleding gemaakt van elastische stoffen of het dragen van maskers/kragen gemaakt van hardcover plastic met een siliconen toplaag. De exacte reden waarom druk werkt, is nog steeds niet volledig begrepen. Er wordt gesuggereerd dat de druk de collageenaanmaak regelt en de toevoer van bloed, zuurstof en voedingsstoffen naar het littekenweefsel beperkt. Het kan ook een rol spelen bij het verminderen van ontstekingen.
Siliconentherapie
Littekens en donorplaatsen van huidtransplantaten moeten regelmatig worden ingesmeerd (hydratatie) om te voorkomen dat de huid uitdroogt, barst en pijnlijk wordt. De talgklieren in uw huid, die meestal voor vocht zorgen, kunnen tijdens het letsel worden beschadigd of vernietigd. De oppervlaktelaag van de huid die vochtverlies voorkomt, is beschadigd. Daarom mist de genezen huid het nodige vocht. Siliconen dienen om het vocht binnen te houden en het litteken te hydrateren. De verdamping van water uit de huid wordt beperkt door occlusie (bedekking) en hydratatie van de buitenste laag van de opperhuid.. Siliconenbehandeling is bedoeld om de roodheid en het ongemak van uw litteken na verloop van tijd te verzachten en te verminderen. Siliconen hebben vele huidvriendelijke eigenschappen: onschadelijk voor de huid, gemakkelijk te verwijderen en te gebruiken, draagbaar voor langere periodes, resistent tegen microbiële groei en waterdicht.
Vochtinbrengende Crèmes
Vochtinbrengende crèmes verhogen het vochtgehalte van de bovenste huidlaag (huidhydratatie), vullen de ongelijkheden tussen gedeeltelijk vervaagde huidschilfers op en laten de huid er gladder uitzien. Een normale huid wordt gekenmerkt door minimaal vochtverlies via de opperhuid. Als gevolg van beschadiging van de huidbarrière verliezen jonge en ontstoken littekens meer vocht, wat leidt tot een droge huid. Er zijn veel vrij verkrijgbare vochtinbrengende crèmes beschikbaar, waarvan sommige producten beweren dat ze het uiterlijk van littekens verminderen.
Topicale Zalven en Crèmes
Er zijn een aantal topicale (plaatselijk op de huid) middelen zowel op voorschrift als vrij verkrijgbaar, waarvan velen beweren dat ze de symptomen verlichten, het uiterlijk van littekens verbeteren en wondgenezing versnellen. Topische therapieën hebben het voordeel dat ze gemakkelijk te gebruiken zijn, gemakkelijk verkrijgbaar zijn en de crème-ingrediënten rechtstreeks op het litteken inwerken. Patiënten beslissen gewoonlijk zelf welk topicaal middel ze moeten gebruiken (misschien op basis van mond-tot-mondreclame) in plaats van aanbevelingen te krijgen van een littekenspecialist. Zalven zijn meestal niet effectief als een op zichzelf staande behandeling, maar dienen gecombineerd te worden met andere therapieën. Hier vindt u informatie over veelvoorkomende crèmes:
Littekenmassage
Littekenmassage is een niet-invasieve techniek die wordt gebruikt in de dagelijkse verzorging van littekens en brandwonden. Er zijn meerdere technieken die gebruikt kunnen worden en die vrij eenvoudig toe te passen zijn.
Corticosteroïde Therapie
Behandeling met corticosteroïden (bijnierschorshormoon) wordt al jaren vaak gebruikt om woekerende en bovenmatig groeiende littekens te behandelen. Corticosteroïden onderdrukken ontstekingen, verminderen de collageenaanmaak en remmen celdeling. Jeuk en dikte van littekens wordt hierdoor verminderd. Corticosteroïden kunnen worden toegediend via injectie, steroïde tape of verwerkt in een crème. Injecties in het litteken zijn vaak eerste keuze behandelingen voor lineaire littekens, bovenmatig groeiende littekens en kleine keloïden (littekenwoekeringen). Andere behandelingen gecombineerd met therapie met corticosteroïden zijn vaak nodig voor grote littekenwoekeringen en dikke bovenmatig groeiende littekens.
Pulsed Dye Laser (PDL)
De Pulsed Dye Laser (PDL) of gepulseerde kleurstoflaser is een zeer effectieve laser met laag risico op complicaties. Men gebruikt deze voor de behandeling van een breed gamma aan vasculaire laesies (zichtbaar geworden bloedvaatjes onder de huid, soms ook spataders genoemd). PDL geeft korte pulsen van selectief geabsorbeerde optische straling af die selectieve schade aan gepigmenteerde structuren (bloedvaten) en cellen kan veroorzaken. De PDL wordt gebruikt voor de behandeling van wijnvlekken, teleangiëctasieën (kleine bloedvaatjes die net onder de huid zitten en blijvend verwijd zijn) in het gezicht en hemangioom (aardbeivlek of bloedvatgezwel). Nieuwere PDL-toestellen met langere golflengten en verlengde pulsduur hebben een diepere werking en leiden tot verbeterde klinische resultaten met verminderd risico. PDL-behandelingen worden uitgevoerd onder plaatselijke verdoving.
Ablatieve Fractionele Laser (AFL)
De Ablatieve Fractionele Laser (AFL) is een laser, die microscopisch kleine kolommen laserlicht afgeeft aan de bovenste lagen van de huid. Deze behandeling werkt door duizenden microscopische gebieden te creëren, door middel van warmte, waardoor de bovenste laag van de huid wordt verwijderd. Deze kleine beschadigingen zijn omgeven door onbehandelde huid, wat genezing van de huid mogelijk maakt. Traditionele ablatieve laser behandeling kan gemiddeld tot drie weken duren om te genezen. Soorten ablatieve behandelingen omvatten o.a.de koolstofdioxide (CO2) laser en de erbiumlaser. AFL wordt uitgevoerd onder plaatselijke verdoving.